Aandelenlease

Door: Vasco van der Boon en Gerben van der Marel

Het Financieele Dagblad 30 april 2005

De aandelenlease-affaire, het grootste naoorlogse financiële schandaal van Nederland, heeft vrijdag het grootste schikkingsvoorstel ooit gebaard. Dexia Bank trekt nu in totaal één miljard euro uit om ontevreden klanten te compenseren. Bemiddelaar Wim Duisenberg is blij met dit resultaat van zijn interventie. Dexia is blij. De stichtingen Leaseverlies en Eegalease zijn blij. En ook de Vereniging van Effectenbezitters, de Consumentenbond, de Autoriteit Financiële Markten en minister Zalm van Financiën zijn blij.

Goed aan dit schikkingsvoorstel is dat Dexia voor een tweede maal zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt. Een eerdere schikking uit 2003 met honderdduizend klanten breekt Dexia zelfs open om iedereen gelegenheid te geven om aan de verruimde tegemoetkoming deel te nemen. Zelfs voor schade daterend vanaf januari 1997 komen klanten met terugwerkende kracht voor compensatie in aanmerking. De Frans-Belgische bank verlaat Nederland weliswaar met lease-pek en lease-veren overladen, maar toont zich desondanks loffelijk inschikkelijk. Ook de bereidheid van Aegon als vorige eigenaar van Dexia's aandelenlease-fabriek om eenvijfde deel mee te betalen aan het vergoeden van de schade verdient lof.

Goed is ook dat dankzij Duisenbergs schikkingsvoorstel tienduizenden ontevreden leaseklanten zelf de keuze krijgen tussen de zekerheid van een snelle, maar gedeeltelijke tegemoetkoming en het doorzetten van een langdurige rechtsgang met een ongewis perspectief op volledige schadeloosstelling.

De hoop dat hiermee deze affaire definitief eindigt, is ijdel. Diverse advocaten en belangengroepen kondigen al aan de schikking te mager te vinden. Er zal doorgeprocedeerd worden tegen Dexia. Bovendien wachten de leaseproblemen van onder meer Aegon en Fortis nog rechtszaken, waarschijnlijk ook als daar de strekking van de Dexia-schikking wordt overgenomen.

Duisenberg hoopt met deze schikking reputatieschade voor de Nederlandse financiële sector af te wenden. Met een uit Nederland vluchtende buitenlandse bank en honderdduizenden boze lease-klanten is die reputatieschade echter al een feit. Het is juist winst dat heel Nederland weet dat beleggen met geleend geld riskant is en dat er instellingen en adviseurs zijn die ondeugdelijke producten verkopen. Ondertussen blijft het voor het rechtsgevoel onbevredigend dat in deze affaire één miljard euro boetedoening wordt gedaan, maar helemaal niemand schuldig aan dit debacle heet te zijn.