Aegon haalt bakzeil in leasezaak
Van onze verslaggever Douwe Douwes

AMSTERDAM - Een gedupeerde aandelenleasebelegger is dinsdag door de rechtbank in Leeuwarden in het gelijk gesteld. De uitspraak is opmerkelijk omdat een rechter voor het eerst het contract van een leasebelegger met diens aanbieder heeft vernietigd.

Vernietiging van een contract betekent dat het in juridische zin nooit heeft bestaan. De leasebelegger krijgt al zijn geld terug, en aanbieder Aegon krijgt de aandelen terug die met dat geld zijn gekocht. Omdat de belegger slecht was voorgelicht, heeft de rechter het beroep op dwaling toegewezen.

Rechter stemt in met vernietiging contract

De leasebelegger - een timmerman met een jaarinkomen van iets meer dan 18 duizend euro - liet zich in 2000 door tussenpersoon Wagner en Partners twee leasecontracten van Aegon verkopen. Het ging om producten met een totale som van 172 duizend euro.

Volgens de rechter heeft Aegon niet gewaarschuwd dat de belegger met geleend geld aandelen kocht en wat de risico's daarvan zijn. De belegger kreeg de brochure van het product 'Box+beleggen' nooit onder ogen.

Maar zelfs als dat wel het geval was geweest, zou de belegger de risico's niet voldoende hebben gekend, oordeelt de rechter. De brochure bevat daarvoor te weinig expliciete waarschuwingen.

Aegon laat bij monde van een woordvoerster weten 'zeer verbaasd' te zijn over de uitspraak. 'Dit wijkt stevig af van wat in de jurisprudentie gebruikelijk is. We gaan in beroep, hier willen we helderheid over hebben.'

Volgens advocaat Hendrik Jan Bos, die de leasebelegger in de rechtszaak bijstond, is dit de eerste keer dat een rechter het aandurft een lease-overeenkomst van Aegon te vernietigen.

Voor zijn cliënt is vernietiging aantrekkelijk, omdat verdere procedures over wie schuld heeft en wie schade moet betalen, uitblijven - het contract heeft juridisch immers nooit bestaan.

Aegon was eind jaren negentig de grootste aanbieder van aandelenleaseproducten. Dochter Labouchere had met zijn merk Legio Lease ongeveer de helft van de markt in handen. Onder eigen naam verkocht de verzekeraar ook nog producten als 'Sprintplan' en 'Vliegwiel'. In 2000 verkocht Aegon Legio Lease aan de Belgische bank Dexia.

Bij een aandelenleasecontract leent de belegger geld van de aanbieder, waarmee vervolgens aandelen worden gekocht. De bedoeling is dat de aandelen zo veel koerswinst boeken dat daarmee de rente kan worden terugbetaald.

Vele honderdduizenden Nederlanders hebben in de jaren negentig leasecontracten afgesloten. Toen de koersen op de Amsterdamse beurs begonnen te dalen, bleven velen met schulden achter. Een groot aantal van hen heeft geprobeerd onder de schuld uit te komen. Tot dusver is Dexia de schulden blijven innen.

Aegon is in vergelijking met Dexia relatief uit de wind gebleven. Anders dan de Belgische bank heeft de Haagse verzekeraar niet massaal deurwaarders op zijn leaseklanten afgestuurd.

Anderhalve week geleden besloten Aegon en Dexia te schikken in een zaak die Dexia tegen Aegon had aangespannen. De twee financiële concerns hebben gezamenlijk 425 miljoen euro opzij gezet om de gedupeerde leasebeleggers tegemoet te komen. Wim Duisenberg, de voormalige voorzitter van de Europese Centrale Bank, gaat bemiddelen bij de verdeling van dat geld, in de hoop dat het aandelenleasedebacle daarmee voorgoed uit de wereld is. Volgens advocaat Bos kan de uitspraak van de Leeuwardense rechter weleens roet in het eten gaan gooien. 'Volgens mij hebben ze nog niet de helft van al het geld dat is verloren, uitgetrokken voor de schadeloosstelling. Als nu blijkt dat je je contract ook kunt vernietigen, is dat voor velen misschien wel veel aantrekkelijker.'