Economie, zaterdag 21 februari 2004   
 
VSB laat klanten in de leasekou staan
 
Door Walter Devenijns
 
De Nederlandse spaarbanken moesten de armoede bestrijden. Maar hun rol veranderde, onder druk van de concurrentie. De trouwe spaarders van de toenmalige Fortis-dochter VSB kwamen daar te laat achter.
 
Rotterdam -"Het komt wel goed met uw aandelenleasebelegging. U hoeft niet bang te zijn." Deze geruststellende woorden kreeg een 69-jarige Schiedammer te horen bij zijn bezoek aan het Fortisbankkantoor. In het jaar 2000 wilde hij van zijn leasecontract af, maar na het positieve advies hield hij zijn contract aan, zo vertelt S. N. die niet met zijn gehele naam in de krant wil. Had hij het maar niet gedaan.
 
Eind 2002. Bij N. valt een Fortis-brief in de bus. Zijn inleg van 14.000 euro is verdwenen door de beurskrach. Hij voelt zich belazerd. Over de risico's van het contract, waarbij wordt belegd met geleend geld, is hem niets verteld. Hoe kan zíjn bank een trouwe klant als hem een dergelijk gevaarlijk product verkopen?
 
Al dertig jaar lang heeft hij er een rekening. Hij was klant toen de Fortis-vestiging nog VSB-bank heette, een echte spaarbank, waarvan de voorlopers in de 19de eeuw opgericht waren om de armoede te bestrijden. Het is toch een bank voor het volk? N. is niet de enige die verbijsterd is over zijn oude bank. Er melden zich meer boze klanten. En omdat de toenmalige VSB relatief veel oude klanten had, zijn nogal wat slachtoffers op leeftijd. Kenmerkend is ook dat de klagers al jaren een rekening hebben bij de spaarbank. Huisvrouw Loes van der Linden (68) uit Rotterdam kent de spaarbank 47 jaar. Yvonne van Prooyen uit Barendrecht is 56 jaar klant. Televisiereparateur Zaagkamp (62) heeft zijn spaarrekening bij de spaarbank meer dan veertig jaar geleden geopend.
 
Dat 'hun' spaarbank van karakter is veranderd, hebben ze nooit in de gaten gehad. Tot in de jaren 50 ging het de spaarbanken nog voor de wind. De recessie en de groeiende concurrentie drukten de spaarbanken in de hoek. Ze moesten fuseren. In 1981 gingen de Spaarbank Rotterdam, de Amsterdamse Centrum-bank en de Bondsspaarbank Breda op in de Verenigde Spaarbank. Eind jaren 80 werd de nieuwe eenheid commerciëler onder leiding van een uit Amerika afkomstige bankmanager,rijdend in een 'dikke' Jaguar. De naam Verenigde Spaarbank verdween om plaats te maken voor VSB. De verkoop van winstgevende producten werd steeds belangrijker.
 
Toen de beurs in het midden van de jaren 90 op hol sloeg, ging de VSB, ondertussen ondergebracht bij Fortis, ook lekker los. Bankadviseurs drukten de aandelenleasecontracten door de verkoopkanalen. VSB/Fortis werd op de leasemarkt een middelgrote speler. Terwijl branchegenoot en marktleider Dexia belaagd werd door boze beleggers, leek Fortis de dans te kunnen ontspringen. Fortis-baas Anton van Rossum was eind 2002 nog goed gemutst. "We hebben geen klachten gekregen. We zijn immers van oorsprong spaarbanken geweest. Die deden het rustiger aan."
 
De rekeninghouders dachten er anders over. Het concern ontving enkele honderden telefoontjes en brieven. De klachtencommissie van de effectenhandel DSI zag de Fortis-klagers verschijnen. Eergisteren werd bekend dat Fortis zich net als Dexia schuldig maakte aan schending van de zorgplicht.
 
De volgende zaak dient zich al weer aan. Op 17 maart behandelt DSI de klacht van de inmiddels ruim 70 jaar oude Schiedammer N. De trouwe spaarbankklant is nog steeds boos.
 
Copyright: Algemeen Dagblad