Zalm: ’Ik mag als minister best
liegen’
door Paul Koopman
Zaterdag 14 mei 2005 - Den Haag - Zalm: als
minister van Financiën mag ik liegenEen opmerkelijke uitspraak van VVD-minister
Zalm deze week. De minister van Financiën is volgens de liberaal de enige
bewindsman die mag liegen, namelijk om speculanten op het verkeerde been te
zetten
In de euro-discussie blijkt Zalm gretig gebruik te
hebben gemaakt van zijn ’recht’ de waarheid geweld aan te doen. Politici mogen
niet jokken en zeker niet in de Tweede Kamer. Maar de minister van Financiën
vormt een uitzondering op die regel, schertste Gerrit Zalm tijdens een optreden
op televisie bij Barend en Van Dorp. Openlijk verklaren dat een munt is
overgewaardeerd of ondergewaardeerd speelt speculanten in de kaart en is dus
niet verstandig. Zalm: „Ik ben dus de enige minister die mag liegen.“ Zalm
plaatste die opmerking in het kader van een discussie over de omwisseling van de
gulden naar de euro. Daarbij is volgens de huidige directeur van de
Nederlandsche Bank, Brouwer, een te lage koers gehanteerd. De euro was eigenlijk
twee gulden waard, maar omdat een opwaardering van de gulden ten opzichte van de
D-mark politiek onwenselijk was, werd er 2,20371 gulden voor betaald. „Mensen
voelen zich nu bestolen, terwijl dat niet zo is“, aldus Zalm. Volgens de
VVD-minister maakt het niet uit tegen welke koers de gulden is omgewisseld.
„Want als je alles door hetzelfde getal deelt, eigendommen, schulden, prijzen en
lonen, blijven de verhoudingen gelijk.“ Verder stelde Zalm dat de
wisselkoerskwestie nooit in de Kamer aan de orde is gesteld. Ook zou het een
mythe zijn dat het leven door de euro duurder is geworden. „Sinds de introductie
is de inflatie alleen maar omlaag gegaan.“
Sprak Zalm op die punten de
waarheid? Of maakte de minister gebruik van zijn ’recht om te liegen’?
Niet de hele waarheid
Zalm sprak niet de hele waarheid. Bij de
wisselkoersverhouding laat Zalm buiten beschouwing, dat buitenlandse producten
bij een hogere waardering van de gulden goedkoper zijn. Buiten het eurogebied
(denk aan Engeland of Turkije) zouden Nederlandse toeristen meer te besteden
hebben. Dat het delen van lonen, prijzen, bezittingen en schulden door een hoger
getal niets uitmaakt, geldt alleen als je alle lonen, prijzen, bezittingen en
schulden bij elkaar neemt. Voor individuele burgers met juist veel of weinig
schulden maakt het wel degelijk verschil.
Hele leugen
Zalm vertelde een hele leugen.De
wisselkoersverhouding is wel degelijk in de Kamer aan de orde geweest. Om
precies te zijn op 9 april 1998. Dat was vlak voordat de bilaterale koersen van
de Euro-munten aan elkaar zouden worden vastgeklonken. Zalm toen: „Verder is er
zeker géén sprake van een onderwaardering van de gulden.“ Inmiddels weten wij,
dat zijn toenmalige ambtelijke top wel degelijk vond dat de gulden
ondergewaardeerd was. Ook de banken adviseerden een hogere wisselkoers. Er werd
door de financiële markten eveneens rekening gehouden met een opwaardering van
de gulden, aangezien voor miljarden D-marken werd omgeruild in guldens.
Halve leugen
Zalm vertelde ook nog een halve leugen. De inflatie
zou sinds de invoering van de euro alleen maar omlaag zijn gegaan. Dat klopt
alleen als 1 januari 2002 als invoeringsdatum wordt gehanteerd. In dat jaar
daalde de inflatie inderdaad van 4 naar 2,4 procent. Maar dat is een beetje
flauw: de échte startdatum van de euro was in 1998, toen de koersen werden
vastgelegd. Sindsdien steeg de inflatie tot een recordhoogte van 4,5 procent
medio 2001. Overigens leidde ook de introductie in 2002 tot extra
inflatie.
Bankpresident Nout Wellink gaf dat na een half jaar schoorvoetend
toe. „Het prijsopdrijvend effect valt een beetje tegen,“ aldus Wellink begin
augustus. De Nederlandsche Bank had gerekend met maximaal 0,9 procent extra
inflatie.
Copyright © 2005 Brabants Dagblad -
alle rechten voorbehouden