AFM wist al vijf jaar van misstanden bij Partrust

door BART MOS
AMSTERDAM - Toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) weet al vijf jaar lang van misstanden bij beleggingsfonds Partrust, maar trad pas afgelopen najaar echt op.

Nóg recenter deed de AFM pas aangifte tegen het bedrijf wegens oplichting. In de tussentijd vertrouwden veel nieuwe beleggers miljoenen euro’s aan spaargeld toe aan het fonds uit Breda. De kans dat zij hun geld ooit terugzien, wordt zeer klein geacht. „Vervelend en uitermate treurig, maar we hadden niet eerder de bevoegdheid”, verdedigt verantwoordelijk AFM-directeur Steven Maijoor zich.

Volgens ingewijden werd de toezichthouder reeds in 2004 op de hoogte gesteld van misstanden in Breda. Zo bleek de accountant te zijn opgestapt na onenigheid over noodzakelijke afwaarderingen van bestaande beleggingen, hadden diverse banken de relatie met Partrust verbroken en was er binnen het bedrijf sprake van onduidelijke geldstromen tussen het beleggingsfonds en gelieerde vennootschappen. Met deze informatie werd door de toezichthouder naar verluidt vrijwel niets ondernomen.

Een jaar eerder had de AFM weliswaar al aangifte gedaan tegen de directieleden van Partrust, na constatering van enkele overtredingen van de effectenwetgeving. Maar de strafzaak die daaruit voortvloeide, moet komende zomer in Breda nog op zitting komen. Ondertussen ging het bedrijf doodleuk door met klanten aantrekken.

Directeur Maijoor wuift echter kritiek op het AFM-optreden weg. Er was volgens hem niet eerder gelegenheid om op te treden. „Legt u dat verwijt maar liever bij de wetgever. Wij zijn bij Partrust naar binnen gegaan vanaf het eerste moment dat we mochten. Pas toen de Wet handhaving consumentenbescherming afgelopen oktober van kracht werd, kregen wij een instrument in handen waarmee we aanbieders kunnen controleren die buiten het reguliere toezicht vallen, bijvoorbeeld zij die beleggingen boven de vijftigduizend euro aanbieden. Met name het verbod om klanten te misleiden en om essentiële informatie achter te houden, biedt ons handvatten op te treden met bestuursrechtelijke bevoegdheden. Bovendien kunnen we aangifte doen zodra we criminele activiteiten constateren, zoals bij Partrust.”

De AFM maakte gisteren bekend een ’last onder dwangsom’ bij het Bredase beleggingsfonds te hebben neergelegd. Een maatregel die ervoor moet zorgen dat het bedrijf informatie verstrekt over de exacte besteding van de totale inleg van €40 miljoen, afkomstig van zo’n 240 beleggers. Tot nu toe weigert het beleggingsfonds hierover openheid van zaken te geven.

Bovendien onderzocht AFM de Partrust-administratie en ontdekte daarbij dat een groot deel van de inleg van beleggers afgelopen jaren helemaal niet werd belegd, maar gebruikt werd voor rente-uitkeringen aan eerdere klanten. „Het gaat om een substantieel deel van de inleg dat gedurende meerdere jaren op deze manier werd misbruikt”, aldus Maijoor. Daarmee maakte de onderneming zich schuldig aan zogeheten ’piramideren’, een zelfde methode waarmee de Amerikaanse superfraudeur Bernard Madoff beleggers wereldwijd voor vijftig miljard dollar oplichtte.

Advocaat Dion Bartels, die optreedt namens gedupeerde Partrust-klanten, houdt de toezichthouder aansprakelijk voor het gebrek aan daadkracht. „Het optreden van de AFM is als de bekende mosterd na de maaltijd. Pas nu Partrust onlangs uitstel van betaling heeft aangevraagd, maken zij hun maatregelen bekend.” De directie van Partrust wilde niet reageren.