Halal bankieren met Piet en
Mohammed
Reportage Van onze verslaggevers Frank
van Alphen, Merijn Rengers
LEIDEN - Piet Bloemink, de oprichter van
Legiolease, wil 1 miljoen moslims een halal hypotheek verkopen. Zijn manager
Mohammed Dini wéét dat dit gaat lukken: ‘Wij zijn
pioniers.’
‘Dit is het sharia callcentrum van Bilaa-Riba
Islamic Finance BV’, zegt Mohammed Dini (22), terwijl hij trots wijst op een
dichte deur in een kantoorverzamelgebouw in Leiden. ‘Hier werken alleen maar
hoogopgeleide moslimvrouwen, en niemand mag ze zien.’
In de aparte ruimte, waar onder anderen Dini’s
vrouw zit, krijgen de callcenter-moslima’s van het eerste volledig op
islamitische leest geschoeide financiële dienstverlener van Nederland dagelijks
tientallen telefoontjes van geloofsgenoten die worstelen met een van de
uitwassen van de westerse kapitalistische samenleving: rente.
Bilaa Riba (Arabisch voor ‘zonder rente’) ziet een
markt in deze worsteling, vertelt Dini beneden in het mannendeel van het
kantoor. ‘Moslims willen halal ofwel rein beleggen, ze willen halal lenen en
halal hun huis financieren. En dat kon tot voor kort niet, omdat Nederlandse
financiële instellingen altijd rente in rekening brengen.’
De 22-jarige ‘general manager’ van Bilaa Riba wijst
op het grote ingelijste koranvers in zijn kantoor. ‘O jullie die geloven, vreest
Allah en geeft op wat er van (het vragen van) rente overblijft, als jullie
gelovigen zijn. En wanneer jullie (dit) niet doen: weest dan op de hoogte van de
oorlog van Allah en Zijn Boodschapper.’
‘Ik wil geen oorlog met Allah’, zegt Dini. ‘En de
ruim 1 miljoen moslims in Nederland evenmin. Mijn vrouw en ik zitten bij een
bedrijf met enorme potentie.’
Dat het zo snel is gegaan, verbaast hem. ‘Het begon
ermee dat ik een jaar geleden een e-mail stuurde naar een heleboel financiële
instellingen. Ik wilde een huis kopen en dat halal financieren. Of dat bij hen
kon. Van de meeste banken hoorde ik niets, maar van meneer Bloemink wel. Enige
tijd daarna zijn mijn vrouw en ik bij hem in dienst getreden. Zijn
ondernemershart zei hem direct dat het moslimbankieren een enorme kans
was.’
Meneer Bloemink is Piet Bloemink uit Noordwijk,
niet-moslim en een legendarisch ondernemer. Legendarisch omdat hij in de jaren
negentig aan de wieg stond van Legiolease, het bedrijf dat de kleine man aan het
beleggen kreeg. Bloemink bedacht hiervoor het concept van aandelenlease, waarbij
klanten met geleend geld aandelen kochten.
Bloemink, die na een aantal slechte ervaringen niet
meer met de pers praat, verkocht Legiolease in 1995 aan Bank Labouchere, en liep
als gevolg daarvan binnen en had geen deel aan het het slagveld dat jaren later
losbarstte toen duidelijk werd dat honderdduizenden mensen grote schulden hadden
overgehouden het beleggen met geleend geld.
‘Bloemink heeft meerdere producten op de markt
gebracht die in strijd zijn met de islam,’ zegt Dini. ‘Maar hij is wel een enorm
slimme ondernemer gebleven. Ga maar na: hij heeft al een miljoen eigen geld in
Bilaa Riba zitten. Dankzij dat ene mailtje.’
Bloemink en Dini worden beiden geconfronteerd met
vooroordelen. Dini met vooroordelen over moslims, Bloemink met vooroordelen over
LegioLease. Dini: ‘Je bent pas schuldig als iets is bewezen. Meneer Bloemink is
nooit op het matje geroepen voor Legiolease.’
Bloemink en Dini gaan eind van de maand renteloze
financieringen aanbieden voor grote goederen, (‘auto’s, koelkasten en stereo’s,
maar niet voor rolexen en andere luxe,’ bezweert Dini), maar hebben nog geen
akkoord van de Belastingdienst om halal huizen te financieren.
Dini: ‘Het knelpunt is de aftrekbaarheid van de
winstopslag. Wij hebben een manier bedacht waarop wij een huis kunnen
financieren zonder rente te vragen. Het wachten is op toestemming van de fiscus.
We vinden dat moslims dezelfde fiscale voordelen moeten genieten als
niet-moslims.’
Volgens de Bilaa Riba-manager twijfelt de
Belastingdienst omdat de combinatie totaal nieuw is. ‘Ik ben met meneer Bloemink
en onze hoogste toezichthouder, de zeer geleerde Sheikh doctorandus Said El
Mokadmi, bij de fiscus op bezoek geweest. Ze zijn extra kritisch omdat ze het
nieuw product is.’
Geen punt, zegt Dini. ‘We doen pionierswerk.
Uiteindelijk moet ook de fiscus de feiten laten spreken, en die zijn in ons
voordeel. We zijn goede ondernemers met een goed plan dat een miljoen moslims
van hun worsteling met rente gaat verlossen. Als het lukt, wint iedereen. Ook de
overheid. Want een vrome moslim met een eigen huis is beter geïntegreerd dan
iemand die in een huurkazerne in een buitenwijk woont.’
(c) de Volkskrant