Tegen adviseurs dreigt stroom miljoenenclaims
 
Door Theo Besteman
AMSTERDAM -  Adviseurs ontliepen in de woekerpolisaffaire tot dusver schadeclaims. Nu verzekeraars zijn gedwongen voor honderden miljoenen aan kosten terug te betalen aan gedupeerden, begint de Stichting Verliespolis rechtsprocedures tegen advieskantoren.
 
„Juridisch is het lastiger. Maar waar adviseurs en distributeurs van de polissen klanten fout geadviseerd hebben, zullen ook zij voor de kosten moeten opdraaien”, aldus de stichting. Zo zou Rabobank, als verkoper van Interpolis, een grote claim tegemoet kunnen zien.
 
Samen met de stichting Woekerpolis Claim dwong Verliespolis vorig jaar bij Delta Lloyd, ING en ASR (het oude Fortis Verzekeringen) voor €1,5 miljard aan schadebetalingen af. Die compenseren de te hoge kosten die verzekeraars en hun adviseurs bij klanten in rekening brachten. Verzekeraars moeten al hun te dure polissen aanpassen. De huidige schikkingen laten – een eis van de stichtingen – schadebetalingen door adviseurs bewust buiten beschouwingen. „Zij komen nu aan de beurt”, zegt Errol Keyner, bestuurslid van Stichting Verliespolis.
 
Deze wil eerst de grote adviseurskantoren tot betalingen dwingen. Tot nu toe weigeren adviseurs mee te werken (zie rechtsonder). „Ze houden zich al maanden muisstil en hopen ermee weg te komen, maar dat gaat niet lukken.” De hoogte van deze schade-eis laat Verliespolis nog onvermeld.
 
In „het eerste kwartaal” van dit jaar hoopt Verliespolis met alle verzekeraars afspraken over de schadecompensatie af te ronden. Daarna beginnen de zaken tegen de adviseurs.
 
Drie ingezette rechtsprocedures bij klachteninstituut Kifid over producten van Delta Lloyd zorgden in juni 2008 voor een ommekeer. Aanvankelijk ontkenden verzekeraars de hoge kosten. „Delta Lloyd wilde eerst absoluut niet. Pas door rechtszaken in te zetten kwam Delta Lloyd na de zomer als eerste verzekeraar serieus aan tafel zitten. Ze wilden opeens een totale oplossing voor al hun polissen. Dat waren harde en taaie gesprekken, maar binnen een aantal weken waren we eruit”, zegt onderhandelaar Peter Alers, secretaris verenigingszaken van Vereniging Eigen Huis, die samen met de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) de Stichting Verliespolis opzette.
 
Medio 2006 onthulde deze krant het rapport van toezichthouder AFM over de torenhoge kosten in 6,5 miljoen beleggingsverzekeringen. Verzekeraars stelden die kosten zelf op gemiddeld 40% van elke ingelegde euro, maar vaak genoeg soupeerden kosten de inleg volledig op. Klanten behalen geen of nauwelijks rendement. De helft van alle verzekeraars, concludeerde de AFM, haalde jarenlang via de maandpremie te veel kosten bij consumenten weg.
 
Op 9 september 2008, ruim twee jaar later, schikte Delta Lloyd voor €300 miljoen. In november volgde ING (€365 miljoen), in december ASR (€780 miljoen). Daar gingen vele maanden van gesprekken aan vooraf. „Dit resultaat is toch snel bereikt”, verweert onderhandelaar Keyner, adjunct-directeur van de VEB, zich. „Vergelijk het met jarenlange class-actionzaken in de VS, ook die tegen Ahold. Dit zijn ook nog eens zeer complexe producten. Ze varieren enorm en onder het oppervlak is het buitengewoon ingewikkeld geconstrueerd. Ze bestaan uit verzekeringen en beleggingen, maar waar de verzekeraar de kosten verstopt had, dat verschilde sterk. En even een andere interpretatie scheelde zo honderd miljoen. We moesten dus voorzichtig zijn.”
 
De deal met Delta Lloyd was volgens Alers het breekijzer waarmee zij de woekerpolisaffaire konden openbreken. „Toen volgden anderen.”
 
De schikkingen worden in de markt overigens bekritiseerd als te gering en het resultaat van handjeklap. „Maar de achterban van de stichtingen blijkt keer op keer tevreden. Als 98% onze afspraken redelijk vindt, zegt mij dat genoeg”, aldus Alers. „Zonder zulke collectieve acties en de druk van rechtszaken was het consumenten niet gelukt een deel van hun kosten vergoed te krijgen. Er is keihard geknokt.” De woekerpolisaffaire is nu al de grootste schadecompensatie ooit in ons land.
 
Een bijkomend effect van het spitten in archieven van verzekeraars – soms nog papieren dossiers – is dat bij een aantal de automatiseringsachterstand bleek. Keyner: „Soms moesten ze met de stofjas het archief in en stond het schaamrood op de kaken als bleek dat ze na onze vragen bepaalde zaken niet konden vinden.”
 
Verzekeraars moeten door de woekerpolis een grote inhaalslag maken, zeggen de stichtingen. „Het vertrouwen terugwinnen is zó belangrijk voor verzekeraars. Degelijke producten maken die klanten helpen, niet kijken naar de eigen beloning. Sommige klanten belegden, maar dachten te sparen. Dat moet veel transparanter. Ook in termen van kosten kan het veel efficiënter”, zegt Alers.
 
© 1996-2009 Uitgeversmaatschappij De Telegraaf B.V., Amsterdam. Alle rechten voorbehouden.