Verliezende
beleggers zoeken heil in klachten.
Door
Ton Damen
Iedere
belegger die een zaak denkt te hebben, deponeert een claim.
Aandelenlease-affaires hebben tot een storm van klachten geleid. "Er komt zand
in de machine", zegt bankier Tom Loonen.
Het is wildwest. De gedupeerde belegger vindt de tijd kennelijk rijp om
de rechter in te schakelen. Investeerders die op de beurs klappen hebben
gekregen, slaan massaal terug. Vooral de zestigduzzend gedupeerde klanten van
Legiolease van het voormalige Labouchere,thans Dexia, roeren zich danig. Ze
komen met claims, ze verenigen zich en nemen advocaten in de arm. Of weigeren
eenvoudigweg hun in de contracten vastgelegde verplichtingen na te komen. Het
jaarverslag van de financiele toezichthouder, AFM, maakte vorige week al melding
van de toename van het aantal klachten.
De klachtencommissie van het Dutch
Securite Institute (DSI) in Amsterdam wordt door de hausse overvoerd. Die
ontving vorig jaar achthonderd claims met betrekking tot aandelenlease, bijna
tweederde van het totaal van 1354 klachten. In 2001 kwamen er nog 381 klachten
binnen. DSI registreert de klachten en doet bindende uitspraken over geschillen
met de beleggingsafdelingen van financiele instellingen. De tijd die DSI nodig
heeft om de klachten te behandelen, is inmiddels opgelopen tot een jaar.
Tom
Loonen, bankier en schrijver van onder meer het boek Zorgplicht in vele
gedaanten, waarschuwt de gedupeerde klagers. Als schrijver het het jaarverslag
van de Klachtencommissie DSI signaleert ook hij dat een claimgedrag is ontstaan.
"De geest is uit de fles", zet Loonen. "Gedupeerden die al die rechtszaken
om zich heen zien, ruiken lont en denken dan al gauw dat ook zij een zaak
hebben. Niet geschoten is altijd mis, wordt geredeneerd. De
aandelenlease-ervaringen en zoals de pers ermee is omgegaan, voeden dat gevoel.
Het kan natuurlijk goed zijn dat mensen een claim hebben, maar dat is geen
vanzelfsprekenheid.
Het is bekend dat Dexia klaagt over de geringe respons
op het schikkkingsvoorstel dat de bank heeft gedaan. Het voorstel komt erop neer
dat Dexia aanbiedt dat klanten kunnen kiezen uit enkele mogelijkheden, zoals het
overnemen van de aandelen waarin werd belegd in plaats van de gedwongen verkoop
die onderdeel van de beleggingsovereenkomst was. Sommige gedupeerden willen dat
niet, maar weigeren ook de saldotekorten, die door beleggingsverliezen zijn
ontstaan, te voldoen.
Dexia is onlangs een charme-offensief begonnen. De
klanten werden tot twee keer toe gebeld met het verzoek toch maar in hun eigen
belang in te gaan op het gedane aanbod. Het feit dat de op papier gedane harde
deadline allang was verstreken, deed er volgens de medewerkers van het
ingehuurde call center niet zo erg toe. De post dubieuze debiteuren van Dexia is
kennelijk zo hoog dat iedereen die zich bedenkt en alsnog wil schikken, met open
armen wordt ontvangen. De angst voor wantbetalers is kennelijk groot.Een
financiele deskundige zegt desgevraagd dat iedereen die zich schijbaar redelijk
opstelt, al sterk staat. "Als die tienduizenden gedupeerden hun schulden niet
betalen, maar wel het eerder afgesproken maandbedrag van de leaseovereenkomst,
kan ze niet zo veel gebeuren. Het lijkt erop dat de meesten iets dergelijks doen
en verder rustig de rechtszaken afwachten. En wat kan Dexia doen? Alle
deurwaarders in heel Nederland zijn nog onvoldoende om al deze vorderingen te
innen. Vandaar dat geprobeerd wordt met telefoontjes twijfelaars alsnog over de
drempel te helpen.
Loonen merkt hierbij op dat gedupeerden die dit doen wel
hoge risico's lopen. "Het heeft er schijn van dat free-riders toeslaan," zegt
Loonen. "Maar de vraag is of zij de risico's voldoende onderkennen. De uitkomst
van de rechtszaken is nog onzeker".
"En tussen geldt natuurlijk wel het
gesloten leasecontract. Dat betekent dat klanten niet alleen de leasekosten
betalen, maar ook het beleggingsresultaat moeten afrekenen. In het contract
staat dat de opbrengsten en verliezen voor rekening van de klant zijn. Had de
klant gewonnen, dan zou een een rechter ongetwijfeld ingrijpen op het moment dat
de bank om de een of andere reden toch de winst niet uitbetaald."
Omgekeerd
geldt hetzelfde, aldus Loonen:"De klant heeft verloren en moet vooralsnog het
verschil bijpassen. Het feit dat wordt geprocedeerd, verandert daar in de
tussentijd niets aan". Het staat volgens Loonen allerminst vast dat wanbetalers
met hun gedrag wegkomen."
Copyyright © Het Parool