Kritiek aandelenleasers op rechter

Door Walter Devenijns

Algemeen Dagblad 22 mei 2004

Een Arnhemse rechter verwerpt het bezwaar van een aandelenleaser. De belangenvereniging Payback plaatst vraagtekens bij de uitspraak. De rechter zou de juridische adviseurs van Dexia te goed kennen.

De belangenvereniging van gedupeerde aandelenleasebezitters Payback heeft het er moeilijk mee. Een vonnis bekritiseren? Moet kunnen, maar de rechter zelf onder vuur nemen? Dat doe je niet zomaar. Rechters zijn immers onpartijdig. Bij de Arnhemse rechter O. Nijhuis plaatst de vereniging toch vraagtekens. Tot nu toe koos hij de kant van Dexia Bank. Laatste voorbeeld: de uitspraak van 11 februari dit jaar. Een bezwaar van de belegger die met geleend Dexia-geld aandelen had gekocht en nu tegen een schuld aankijkt van ruim 25.000 euro, ging de prullenbak in. Er moet iets aan de hand zijn, vindt Payback. De rechter zou volgens de vereniging juridische adviseurs kennen die een voor Dexia gunstig advies hebben opgesteld in 2002. Een adviseur, prof.mr. S. Kortmann, is lid van de raad van commissarissen van het installatiebedrijf Kropman. Hét bedrijf waar uitgerekend Nijhuis de scepter zwaait over administratiekantoor Kropman, de stichting die de aandelen van Kropman beheert. Een andere Dexia-adviseur, prof.mr. A. Nuytinck, werkte tot begin april op Arnhemse rechtbank.

Bestaat er niet een richtlijn dat een rechter een zaak níet moet behandelen als er iemand uit zijn persoonlijke of zakelijke kennissenkring bij de procedure betrokken is? Payback-woordvoerder Piet Koremans: ,,Hoewel de vereniging niet de integriteit van deze rechter in twijfel trekt, werpt dit wel een bijzonder licht op zijn uitspraken. Deze rechter heeft de schijn tegen zich, en in onze perceptie dient zelfs de schijn van partijdigheid vermeden te worden.'' De Arnhemse rechtbank-woordvoerster echter verdedigt de rechter. Nijhuis mocht de zaak wel behandelen, want 'Nijhuis wist niet eens dat Kortmann in de raad van commissarissen zat. Zij hebben geen contact met elkaar.' ,,Er is geen belangenverstrengeling. Daarmee is de kous voor ons af. In eerste instantie zeg je: dit is opmerkelijk. Maar dan kijk je er goed naar. Het bijt elkaar niet'', zegt ze. Rechtbank-president mr. H. Uniken Venema die namens Nijhuis het woord voert: ,,De stichting komt een keer per jaar op de aandeelhoudersvergadering van Kropman en daar zit alleen de president-commissaris. De andere commissarissen, zoals Kortmann, zitten er niet. Er is dus geen enkel contact tussen die twee. En Dexia heeft het advies van de adviseurs niet bij dit juridische geschil gebruikt.''

Binnen de juridische wereld zijn de meningen verdeeld. Mr. Dolf Rueb, werkzaam op de Universiteit van Amsterdam, advocaat en raadsheer-plaatsvervanger bij het Amsterdamse gerechtshof, steunt de Arnhemse rechtbank na het vonnis van Nijhuis en de bezwaren van Payback te hebben bestudeerd: ,,Er bestaat binnen het bedrijf Kropman geen gezagsverhouding tussen Kortmann en Nijhuis. De kracht van het advies van de adviseurs is beperkt. Misschien dat Nijhuis zich teruggetrokken had als er een punt van was gemaakt, maar het hoeft niet. De schijn van partijdigheid is niet gewekt.'' Een heel andere mening is mr. Ard Schoep van de Universiteit van Leiden toegedaan. ,,De onpartijdigheid heeft een deuk opgelopen. Het zou best kunnen dat ze geen contact hebben gehad, maar Payback heeft wel een punt. Daarom moeten rechters sinds kort hun nevenfuncties bekendmaken'', meldt de docent procesrecht. Gelukkig is er een oplossing. Bij hoger beroep wordt de zaak opnieuw bekeken door andere rechters.