Woon- of consumentenkrediet?
 
Belgisch luik zadelt banken met extra risico op in dossier Spaarselect
 
19 oktober 2006
 
In het dossier rond Spaar Select heeft de Antwerpse onderzoeksrechter Zelia (nu Swiss Life Belgium) in verdenking gesteld. Andere vraag is of de financiële instellingen de wet op het consumentenkrediet hebben overtreden.
 
Op 27 oktober 2006 dagvaardt een groep slachtoffers van Spaar Select de betrokken banken voor de vrederechter in Gent. Als de omstreden beleggingskredieten onder de wet op het consumentenkrediet vallen, vervallen de polissen en krijgen de gedupeerde beleggers hun kapitaal terug. Dat zou de financiële instellingen een bom geld kosten.
 
Tussen 2000 en 2003 verdeelde de Antwerpse makelaar Spaar Select zonder vergunning risicovolle producten. Hierbij verkochten de verzekeringsbemiddelaars spaarplannen met megarendementen. In feite waren het leningen - al dan niet met een woning in onderpand - om te speculeren op de beurs. Toen de financiële markten begin dit decennium crashten, zaten de beleggers op de blaren. Zowel in Nederland als België stapten gedupeerden naar de rechtbank. Naast het strafproces trachten nog andere slachtoffers via de burgerlijke rechtbank hun gelijk te halen.
 
Consumentenkrediet of niet?
 
Volgens advocaat Serge De Smet uit Sint-Niklaas zijn de contracten van Spaar Select onwettig: "In de rechtsleer geldt dat hypothecair gewaarborgde kredieten, die niet louter dienen om onroerende goederen te verwerven, onder het consumentenkrediet vallen. Aangezien Kempar niet over de nodige vergunning beschikt om consumentenkrediet te verlenen, kunnen de polissen nietig verklaard worden. Het vredegerecht van Beveren verklaarde op 1 maart 2005 de vordering ontvankelijk en gegrond. De kans is dus groot dat mijn cliënten geen interesten op het geleende kapitaal zullen moeten betalen. De beleggers leiden dan geen verlies."
 
Bruno Scheerlinck, directeur van Kempar, ontkent dat hun overwaardehypotheken onder de wet op het consumentenkrediet vielen: "Het gros betreft gemengde kredieten en valt onder het oude KB 225 uit 1936. Voor alle zekerheid contacteerden we de federale overheidsdienst Economie. In zijn brief van 24 juni 2002 stelde de adviseur-generaal dat de betrokken beleggingshypotheken géén consumentenkredieten waren. Dat de administratie nu het geweer van schouder verandert, leidt tot rechtsonzekerheid. Indien nodig, zullen we de Belgische staat in vrijwaring dagvaarden." Ook Swiss Life verwerpt elke verantwoordelijkheid. Als commercieel gebaar hebben Kempar en Zelia hun klanten de kans gegeven hun contract kosteloos stop te zetten.
 
Ondertussen stellen de beschuldigde banken dat vrederechters zich niet over de zaak kunnen uitspreken. In België moet de strafrechter immers vonnissen vooraleer de burgerlijke rechtbank kan oordelen. Advocaat Philip Pels uit Gent betwist dat en wil de aandelenleasecontracten van Dexia nietig laten verklaren: "In de brochures stonden hun producten zonder de nodige nuancering gepresenteerd als een belegging waar men na vijf jaar kon uitstappen met een meerwaarde van 14 % en een jaarlijks dividend van 3 %."
 
Ulrike Pommée, woordvoerster van Dexia, reageert: "De aandelenleasecontracten zijn geldige overeenkomsten naar Nederlands recht. Er is geen reden om het Belgische recht toe te passen. Dexia heeft trouwens vrijwel alle rechtszaken over vermeende misleidende reclame gewonnen."
 
Dexia: miljoenen- of miljardenclaim?
 
In Nederland stapten 120.000 gedupeerde beleggers naar de rechtbank. In mei 2005 stelde Wim Duisenburg, ex-voorzitter van de Europese Centrale Bank, een compromis voor: Dexia scheldt twee derde van de schulden die beleggers hadden opgelopen met hun aandelenlease, kwijt in ruil voor het stopzetten van de rechtszaken. De minnelijke schikking zou de Belgische bank zo'n 400 miljoen euro kosten.
 
Enkele belangenverenigingen verzetten zich tegen de regeling met het argument dat Dexia de aandelen nooit echt had aangekocht. Zo zouden fictieve verliezen zijn aangerekend. De Nederlandse beurswaakhond AFM onderzoekt die klacht. Pommée: "Volgens Dexia Bank Nederland zijn alle aandelen wel degelijk gekocht."
 
Toch oordeelden verschillende rechters in Nederland dat ook daar de aandelenleasecontracten van Dexia onder de Wet Consumentenkrediet vallen. Pels: "Dit impliceert dat de bank een vergunning hiervoor moest hebben en dat was niet het geval. Als de Duisenbergregeling niet algemeen bindend wordt verklaard, kan volgens mijn Nederlandse confrater Jeroen Wendelgelst van JuniorLease de rekening voor Dexia oplopen tot 10 miljard euro."
 
Trends maakte een diepgaande analyse van het Spaar-Select dossier - met chronologie - , zie hierover het artikel : Een claim van 10 miljard euro hangt boven hoofd van de banken

Eric Pompen
eric.pompen@trends.be

Copyright © 2006 - Roularta Media Group - All rights reserved
 
Bron: www.trends.be